Hliðstæð lýsingarorð

(Beygð lýsingarorð)

Þegar lýsingarorð standa sem einkunn á undan nafnorðum eru þau hliðstæð. Þau fallbeygjast.

Mismunandi beyging lýsingarorða ræðst af svokölluðu ákvæðisorði.
Ákvæðisorð er greinir eða fornafn sem stendur á undan lýsingarorðinu.

Ákvæðisorðið er:

ákveðinn greinir

óákveðinn greinir

enginn greinir

Veik beyging:
Ákvæðisorð er ákveðinn greinir eða orð sem beygjast eins og hann (t.d. dieser, welcher, jeder)

eintala
	kk	kvk	hk
nf	der junge Mann	die junge Frau	das junge Kind
þf	den jungen Mann	die junge Frau	das junge Kind
þgf	dem jungen Mann	der jungen Frau	dem jungen Kind
ef	des jungen Mannes	der jungen Frau	des jungen Kindes

fleirtala
	öll kyn
nf	die jungen Männer /Frauen
þf	die jungen Männer/Frauen
þgf	den jungen Männern/Frauen
ef	der jungen Männer/Frauen

Í fleirtölu beygist lýsingarorðið veikt ef það er á annað borð ákvæðisorð (greinir eða fornafn) á undan því.
Lýsingarorðið fær endinguna -en í öllum föllum!

Yfirlit yfir veika beygingu:
Í eintölu endar lýsingarorðið annað hvort á -e eða -en, í fleirtölu á -en:

eintala				fleirtala
	kk	kvk	hk	öll kyn
nf	-e	-e	-e	-en
þf	-en	-e	-e	-en
þgf	-en	-en	-en	-en
ef	-en	-en	-en	-en

Blönduð beyging:
Ákvæðisorð er óákveðinn greinir eða orð sem beygjast eins og hann (t.d. kein, mein, dein, sein, ihr, unser, euer, ihr og Ihr).

eintala
	kk	kvk	hk
nf	ein junger Mann	eine junge Frau	ein junges Kind
þf	einen jungen Mann	eine junge Frau	ein junges Kind
þgf	einem jungen Mann	einer jungen Frau	einem jungen Kind
ef	eines jungen Mannes	einer jungen Frau	eines jungen Kindes

Eini munurinn á veikri og blandaðri beygingu lýsingarorða er í nefnifalli karlkyns og í nefnifalli og þolfalli hvorukyns.

Í fleirtölu er veik beyging á eftir þessum ákvæðisorðum.

Sterk beyging:
Ef ákvæðisorð vantar, td. á undan safnheitum eða óákveðinni fleirtölu fær lýsingarorðið sjálft endingu ákveðins greinis (nema í eignarfalli kk. og hk. þar er endingin -en).

eintala
	kk	kvk	hk
nf	kalter Kaffee	kalte Milch	kaltes Wasser
þf	kalten Kaffee	kalte Milch	kaltes Wasser
þgf	kaltem Kaffee	kalter Milch	kaltem Wasser
ef	kalten Kaffees	kalter Milch	kalten Wassers

fleirtala
	öll kyn
nf	junge Männer /Frauen
þf	junge Männer/Frauen
þgf	jungen Männern/Frauen
ef	junger Männer/Frauen

Þetta beygingarkerfi er einnig notað á eftir orðunum:
viele - wenige - einige - mehrere
þrátt fyrir að þau hafi beygingarendingar ákveðins greinis.

fleirtala
	öll kyn
nf	viele junge Männer/Frauen
þf	viele junge Männer/Frauen
þgf	vielen jungenMännern/Frauen
ef	vieler junger Männer/Frauen